فرش ماشینی یا دست بافت؟

همیشه خریداران فرش در هنگام خرید این سوال را مطرح میکنند که چه فرشی بخریم بهتر است یا فرش دست بافت خوب است یا فرش ماشینی. خیلی از اوقات نیز دیده شده که بسیاری از افراد تفاوت میان فرش‌های ماشینی و دست بافت را به خوبی متوجه نمیشوند.

در هر صورت فرش وسیله ای است که در اکثر خانه ها یافت میشود و بسیار ضروری است. فرش‌های دست بافت بیشتر در خانه پدر بزرگ و مادر بزرگ های ما یافت میشود و اکثر آن‌ها معتقد اند که فرش‌های دست بافت برایشان مناسب تر است اما این موضوع بیشتر برای گذشته صدق میکرد و اکنون در اکثر خانه ها مخصوصا خانه های نسل جوان فرش‌های ماشینی و دست بافت دیده میشود و آن‌ها بر این باورند که فرش‌های ماشینی بسیار بهتر و کار آمد است.

به طور کلی فرش‌ها بدون در نظر گرفتن ماشینی و دست بافت بودنشان به ۵ دسته تقسیم می‌شوند که عبارت اند از: فرش تمام ابریشم، فرش کف ابریشم، پشمی، فرش گل ابریشم و سوف (تار، پود و نخ).

تفاوت فرش‌های ماشینی و دست بافت

برای این که تفاوت بین فرش ماشینی و دست بافت را متوجه شوید کافی است به پشت فرش نگاه کنید در فرش‌های ماشینی گره های منظم دیده میشود و اگر به پشت فرش دست بزنید زبری گره ها را احساس میکنید. در فرش‌های ماشینی شکل های موجود بر روی طرح کاملا متقارن هستند و این موضوع کمتر در قالی های دست بافت دیده میشود. در این نوع از فرش‌ها ابعاد فرش کاملا منظم و دقیق است.

اگر فرش‌های ماشینی را از سمت روی و عرض آن تا کنیم پرز ها در مکانی که تا فرش تا شده است جمع می‌شوند و به صورت افقی و کاملا منظم دیده می‌شوند این موضوع کیفیتی است که در فرش‌های دست بافت به چشم نمیخورد. وزن فرش‌های دست بافت نسبت به فرش‌های ماشینی سنگین تر است و امکان تا کردن آسان آن وجود ندارد. در صورتی که در فرش‌های ماشینی از اولفین استفاده شود بسیار عالی است زیرا در برابر رطوبت مقاوم اند و به راحتی تمیز می شوند.

دلیل گران بودن بعضی از فرش‌های ماشینی

در بازار فرش‌های ماشینی قیمت های مختلفی به چشم میخورد در لیست قیمت ها هم اعداد پایین به چشم میخورد هم اعداد بالا اما مگر فرق آنها در چیست که قیمت شان اینگونه متفاوت است؟ تفاوت قیمت های این فرش علت های مختلفی دارد یکی از مهم ترین علت های تفاوت قیمت آن جنس و کیفیت الیاف به کار رفته در آن میباشد.

در ادامه به قیمت آن‌ها از نظر جنس شان خواهیم پرداخت:

نوعی از فرش ماشینی به نام فرش ماشینی پشمی

این نوع از فرش‌ها همانطور که از نامشان پیداست بافته شده از پشم هستند. فرش ماشنی پشمی از دیگر فرش‌های موجود نرم تر است علت آن ویژگی ساختاری آن است. این فرش‌ها کمتر در برابر فشار ورفت و آمد تغییر می کنند و عمر آن‌ها بالا است و مدت زمان طولانی تری کار می کنند. فرش‌های پشمی عایق خوبی در برابر گرما و سرما هستند. یکی از ویژگی های پشم این استکه در سرما و گرما خنک است در صورتی که الیاف مصنوعی این ویژگی را ندارد.

اگر میخواهید یک فرش ارزان قیمت تهیه کنید فرش ماشینی پشم را به شما توصیه نمیکنیم زیرا قیمت این نوع فرش‌ها بیشتر از سایر فرش‌ها است.

نوعی از فرش به نام فرش ماشینی اکریلیک

این نوع از الیاف در کار های زیادی از جمله تولید لباس کودک و پوشک بچه کاربرد دارد. این نوع از فرش‌ها عمر زیادی دارند. الیاف اکریلیک به علت این که بسیار شبیه به الیاف طبیعی پشم هستند و همچنین از کیفیت بالایی برخور دارند از آن‌ها از اوایل دهه شصت به عنوان ماده اولیه در تولید فرش ماشینی مورد استفاده قرار گرفت. به صورت کلی شباهت زیادی میان الیاف اکریلیک و پشم وجود دارد به طوری که گاهی امکان دارد در تشخیص آن‌ها از یک دیگر اشتباه شود؛ اما زمانی که الیاف اکریلیک و پشم در بافت فرش به کار میروند ظاهر فرشی که با اکریلیک بافته شده است زیبا تر به نظر میرسد همچنین قیمت فرش‌های اکریلیک قیمت پایین تری نسبت به فرش پشمی دارند.

ویژگی این الیاف به شرح زیر است:

• مقاومت این فرش‌ها در برابر عموامل محیطی از جمله نور خورشید و … بالا است.
• مقاومت آن‌ها در برابر پارگی بالا است.
• در برابر آبرفتگی مقاوم هستند.
• مدت زمانی که عمر میکنند بسیار بالا هست.
• نخی که در آ به کار رفته است از استحکام بالایی برخوردار است.
• این الیاف حالت ارتجاعی بالایی دارد.
• این الیاف کثیفی و آلودگی را دیر جذب میکند و اگر کثیف شود بسیار زود تمیز میشود.
• رنگ پذیری بالایی داند.

نوعی دیگر از فرش به نام فرش ماشینی پلی استر

در فرش‌های ماشینی و صنعتی از نوعی الیاف مصنوعی به نام پلی استر استفاده میکنند که جایگزین فرش‌های ابریشمی است فرش‌هایی که با این نوع الیاف بافته می‌شوند دارای درخشندگی و زبایی خاصی هستند. این الیاف مانند الیاف اکریلیک قابلیت رنگ پذیری خوبی دارند به همین دلیل تنوع رنگ در این دسته از فرش‌ها ببسیار زیاد است این موضوع در مورد الیاف اکریلیک و فرش‌هایی که از ترکیب این دو نوع الیاف هستند نیز صدق میکند. فرش‌های پلی استر حالتی پیوسته دارند و این موضوع موجب شده است که این نوع فرش‌ها پرز ندهند.

قیمت این نوع از فرش‌ها نسبت به فرش‌هایی با جنس اکریلیک و پشم پایین تر است و خریداران زیادی را به خود جذب میکنند.

شکل و متراژ فرش‌ها

به صورت کلی فرش‌ها در اشکال مختلفی از جمله مربعی، مستطیلی و دایره ای بافته و عرضه بازار می‌شوند. اندازه آن‌ها نیز عمدتا بر اساس متر مربع حساب می‌شوند یعنی اگر میگویند فرشی ۹ متری است منظور این است که این فرش دارای ۹ متر مربع است و دارای ۳ متر طول و ۳ متر عرض است. به همیت دلیل همیشه در خاطر داشته باشید که حتما قبل از خرید فرش فضایی که میخواهید در آن فرش را پهن کنید اندازه بگیرید.

به این موضوع توجه داشته باشید که قیمت فرش با توجه به زیاد شدن متراژش بالا میرود. پس به این موضوع نیز بسیار دقت کنید.

نکته: موضوع دیگری که در تفاوت قیمت فرش تاثیر گذار است تراکم و شانه فرش است.

اگر این دو اصطلاح را میشناسید احتمالا شناخت بیشتری با فرش‌های ماشینی دارید. در واقع تراکم همان شانه است با این تفاوت که منظور از تراکم در فرش‌های ماشینی همان تراکم طولی است و منظور از شانه تراکم عرضی فرش است.

تفاوت اصلی دیگری نیز میان تراکم و شانه وجود دارد که در نوع محاسبه آن‌هاست و تراکم را در نیمه فرش حساب میکنند و آن را در ۳ ضرب میکنند که تراکم اصلی به دست آید. اگر میگویند تراکم فرشی ۳۰۰۰ است یعنی در یک متر از این فرش ۱۰۰۰ گره وجود دارد؛ اما اگر فرشی تراکم و شانه کمتری داشته باشد برای حساب کردن تراکم آن باید گره های یک متر ضرب در ۲ شوند. بنابر این یکی از مواردی که در قیمت فرش مؤثر است شان و تراکم آن است.

قیمت فرش‌ها به عوامل مختلفی بستگی دارند. از جمله عواملی که در قیمت آن‌ها مؤثر هست نوع فرش، جنس پرز، جنس تار و پود، تراکم و شانه و … است. بهتر است قیمت فرش‌ها در بازارهای فرش از ۳۰۰ هزار تومان شروع می‌شوند و امکان دارد تا ده میلیون و بالاتر نیز بروند.