ایران بزرگ‌ترین بازار فرش جهان

صنعت فرش از آن دسته از صنعت‌هایی است که در ایران دارای کارخانه‌ها و واحدهای بسیار زیادی است و ایران در این صنعت همواره توانسته است در سطح جهانی حرف‌های زیادی برای گفتن داشته باشد. محبوبیت قالیبافی چه به‌صورت دستی و چه به‌صورت ماشینی در ایران به گونه ایی پرطرفدار است که می‌توان در هر شهری تولیدی‌های فرش را پیدا کرد. وجود تولیدی‌های بسیار زیاد در ایران سبب شده است که سطح رقابتی در این صنعت فوق‌العاده بالا برود و به همین دلیل شاهد تولید فرش‌هایی باکیفیت بسیار مناسبی در ایران هستیم.

فرش نماد ملت ایران

ازآنجاکه در هر کشوری کالایی را به‌عنوان نماد آن انتخاب می‌کنند، در ایران فرش را نماد ایران می‌دانند. این انتخاب اصلاً بی‌دلیل نیست زیرا تاریخچه فرش در ایران بسیار کهن است و ریشه ایی هزارساله دارد.

تاریخچه بافت فرش در ایران

همان‌طور که در متن بالا اعلام کردیم قدمت تولید فرش در ایران دارای قدمت و ریشه ایی بسیار طولانی و کهن است و این قدمت به قرن‌ها قبل برمی‌گردد. این صنعت در ایران همیشه از گذشته تا به امروز بسیار پرطرفدار بوده است و ایرانی‌ها همیشه توانسته‌اند فرش‌هایی با زیبایی خاص و کیفیت فوق‌العاده را تولید کنند. قدمت بسیار طولانی فرش در ایران ازآنجا مشخص می‌شود که در سال ۱۹۴۹ قدیمی‌ترین فرش ایرانی کشف شد.

این فرش در منطقه پازبریک کشف شد و به همین دلیل هم نام آن را فرش پازبریک گذاشتند. طبق گفته رودنکو باستان‌شناس روسی در سال ۱۹۵۳، قدمت این فرش به اوایل قرن ۴ م و یا قرن ۵ م برمی‌گردد و همین دلیل فرش پازبریک به‌عنوان قدیمی‌ترین فرش ایران در جهان شناخته شد و این فرش شهرت زیادی به دست آورد. بیشتر بانوان ایرانی از قدیم به‌عنوان یک شغل خانگی به بافت فرش مشغول بوده‌اند و این روند هنوز هم ادامه دارد. اولین واحد تولیدی فرش ماشینی هم در دهه ۵۰ در ایران شروع به کارکرد.

ویژگی‌های صنعت فرش دستبافت در ایران

• فرش دستبافت در ایران تولید انبوه دارد.
• این صنعت به تشکیلات بزرگ و گسترده اداری هیچ نیازی ندارد.
• قابلیت اشتغال در روستاها را فراهم کرده است.
• تولید فرش دستبافت در منزل امکان‌پذیر است و به همین دلیل خانم‌های زیادی در ایران، در منزل خود به این کار مشغول‌اند.

وضعیت صادرات فرش در ایران

فرش‌هایی که در ایران تولید می‌شوند دارای کیفیت فوق‌العاده ایی هستند و به همین دلیل صادرات فرش در ایران زیاد است و از این راه ایران توانسته است درآمد بسیار خوبی را کسب کند. اما در سال‌های اخیر میزان صادرات فرش از ایران به سایر کشورها کاهش چشمگیری داشته است و به گفته حمید کارگر، رئیس مرکز ملی فرش، سهم ۵۰۰ میلیون دلاری ایران از بازار جهانی در صنعت فرش به ۳۰۰ میلیون دلار کاهش‌یافته است. این کاهش چشمگیر ربطی به کیفیت فرش‌های ایرانی ندارد.

در سال‌های اخیر تولیدکنندگان فرش در ایران برای حفظ بازار جهانی سرمایه خود را از ایران به کشورهای خارجه بردند. همچنین یکی دیگر از دلایل کاهش سهم ایران در بازار جهانی، رونق پیدا کردن تولید فرش در کشورهایی مثل هند است. این کشورها در صنعت تولید فرش توانسته‌اند پیشرفت زیادی بکنند و به با تولید فرش‌های باکیفیت و قیمت کم توانسته‌اند جایگاه بسیار خوبی در جهان کسب کنند و همین دلیل باعث کاهش سهم ایران در بازار جهانی شده است.

صادرات کنونی فرش در ایران چه وضعیتی دارد؟

در سال ۱۳۷۴ و طبق آماری که گرفته‌شده بود، ایران سهمی یک میلیارد و شش‌صد و هفتاد میلیون دلاری از صادرات فرش داشت از اوایل سال ۱۳۸۰ صادرات فرش در ایران روند نزولی ایی به خود گرفته و اکنون به وضعیت فعلی رسیده است. طی سال‌های اخیر کشورهای رقیب ایران در این صنعت با برنامه‌ریزی و همچنین دزدیدن طرح قالی‌های ایران، رقابتی تنگاتنگ با ایران ایجاد کرده‌اند. در حال حاضر کشورهایی مثل چین و هند پا به‌پای ایران به سایر کشورها فرش صادر می‌کنند. قیمت فرش‌های تولیدی این کشورها به‌خصوص چین، یکی از عوامل این امر است.

اما باوجود دزدیدن نقش فرش‌های ایرانی، بازهم این کشورها نتوانسته‌اند فرش‌هایی باکیفیت فرش‌های ایرانی تولید کنند و همین امر باعث پایدار بودن صادرات فرش ایران بوده است. شاید ازنظر قیمت این کشورها توانسته باشند فرش‌های ارزان‌تری را تولید کنند، اما ازنظر کیفیت فرش، ایران رتبهٔ اول را از آن خودکرده است و قصد ول کردن آن را هم ندارد.در حال حاضر فرش اصیل ایرانی به بیش از ۱۰۵ کشور در دنیا صادر می‌شود و همین نشان‌دهنده کیفیت این فرش‌ها است. ایران بیشترین فرش را به کشورهایی مثل آمریکا، فرانسه و سوئیس صادر می‌کند.

چرا ایران را به‌عنوان بزرگ‌ترین بازار فرش جهان می‌شناسند؟

شاید قدرت ایران در صادرات فرش به سایر کشورها کاهش چشمگیری را متحمل شده باشد اما این موضوع باعث نشده است که ایرانی‌ها تولید فرش را متوقف کنند. همان‌طور که در ابتدای مقاله هم ذکر کردیم واحدهای تولیدی فرش در ایران را می‌توان در هر شهری پیدا کرد. شهر کاشان، که از شهرهای تاریخی ایران می‌باشد به‌تنهایی توانسته به ایران دررسیدن به این لقب کمک چشمگیری بکند.

شهر کاشان که خود در ایران به‌عنوان پایتخت فرش شناخته می‌شود، بهترین و باکیفیت‌ترین فرش‌ها را در ایران تولید می‌کند و کیفیت و زیبایی‌های فرش‌های این شهر، نه‌تنها در ایران بلکه در کل جهان زبان زد خاص و عام است. این شهر به‌تنهایی دارای بیش از ۲۰۰۰ واحد تولیدی فرش می‌باشد و با توجه به واحدهای تولیدی دیگر در سایر شهرها و همچنین بافت خانگی فرش توسط خانم‌های ایرانی، فرش در ایران به مقدار بسیار زیادی تولید می‌شود و همین امر باعث شده است که ایران لقب بازار فرش جهان را یدک بکشد.

برای اشنایی با ویژگی یک فرش خوب اینجا را کلیک کنید