انواع فرش از نظر جنس

انواع فرش‌های تولید ایران

اکثر افراد در خانه و محل کار خود از فرش به عنوان کف پوش استفاده می‌کنند. شاید در سایر کشورها فرش و فرش بافی اهمیت چندانی نداشته باشد اما در ایران اینگونه نیست و فراش را وسیله‌ای ضروری می‌دانند زیرا فرش بافی یکی از هنرهای مهم ایرانی است که از زمان‌های دور به آن می‌پرداختند. فرش و فرش بافی در ایران به گونه‌ای دارای اهمیت است که در تمام دنیا ایران و ایرانی‌ها را با هنر فرش بافی می‌شناسند. این کالا مهم در ایران انواع مختلفی و ویژگی‌های گوناگونی دارد که می‌خواهیم در این مقاله به آن بپردازیم:

به طور کلی فرش‌ها از نظر بافت به دو دسته تقسیم می‌شوند که عبارت‌اند از:

۱٫ فرش‌های دست بافت

این نوع از فرش‌ها با دست انسان و بدون کمک ماشین آلات فرش بافی، بافته می‌شود که هنر خاص خود را دارد و افراد ماهر و فرش باف بر روی تار و پودی که بر روی یک دار قالی که جنس آن از فلز یا چوب است فرش را می‌بافند.

۲٫ فرش‌های ماشینی

این دسته از فرش‌ها نیز توسط ماشین‌های بافندگی که برای بافت فرش طراحی شده‌اند بافته می‌شوند. بافت این فرش‌ها در سه مرحله صورت می‌گیرد که عبارت‌اند از ریسندگی، بافندگی و تکمیل.

فرش‌های دست بافت و ماشینی را از لحاظ نوع الیاف به کار رفته در آن‌ها نیز می‌توان تقسیم بندی کرد. نوع و جنس الیافی که در بافت فرش‌های دست بافت استفاده می‌شود را در ادامه ذکر خواهیم کرد:

۱٫ فرش‌های بافته شده از ابریشم

فرش‌های دست بافتی که با ابریشم بافته شده‌اند بسیار گران بوده اما کیفیت آن‌ها خیلی عالی و قابل تحسین است. یکی از اختلاف‌هایی که میان فرش ماشینی ابریشم و فرش دست بافت ابریشمی وجود دارد این است که فرش‌های دست بافت تماماً از ابریشم بافته می‌شود و در فرش‌های ماشینی ابریشمی امکان دارد از الیاف مصنوعی استفاده شود. این موضوع در فرش‌های دست بافت هم دیده می‌شود اما نسبت به فرش‌های ماشینی کم‌تر به چشم می‌خورد.

۲٫ فرش‌های بافته شده از پشم

فرش‌هایی که با پشم بافته می‌شوند از نظر قیمت نسبت به فرش‌هایی که با ابریشم بافته شده‌اند ارزان‌تر هستند. این دسته از فرش‌ها ظرافت و و ریز بافی که در فرش‌های ابریشم به چشم می‌خورد را ندارند اما از آن جا که از نظر قیمت پایین‌تر و به صرفه‌تر و زیبایی مختص به خود را دارد دیدگان مختلفی را به خود جذب می‌کند.

فرش‌های ماشینی نیز از نظر نوهع الیاف و بافت به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند که در ادامه به آن می‌پردازیم:

 

۱٫ فرش‌های ماشینی که با پلی استر بافته می‌شوند

 

پلی استر نوعی مواد پلیمری است که در صنعت فرش بافی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. این مواد بسیار در برابر حرارت و رطوبت مقاوم بوده شاید به همین دلیل که از آن در بافت فرش‌های ماشینی بسیار استفاده می‌شود. فرش‌هایی که با پلی استر بافته می‌شوند از درخشندگی و زیبایی چشم گیری برخودارند بعضی از افراد به پلی استر ابریشم مصنوعی نیز میگویند اما این فرش‌ها علاوه بر زیبایی خیره کننده‌شان از مزایای دیگری نیز برخوردارند.

یکی از آن‌ها قیمت پایین آن است که قبل از این ذکر کردیم یکی دیگر از این مزایا رنگ پذیری خوب این نوع از الیاف‌ها است به همین دلیل تنوع رنگ در این نوع از فرش‌ها بسیار بالا است؛ اما بهتر است کمی هم از معایب این نوع الیاف بدانید، یکی از عیب‌های این الیاف‌ها عمر کوتاه آن‌ها است که در مقایسه با فرش آکریلیک و پشم قابل مشاهده است. یکی دیگر از معایب آن این است که به علت لطافت زیادی که دارند زود آسیب می‌بینند بنابر این نباید از آن‌ها در محل‌های پر رفت و آمد استفاده کرد.

 

۲٫ فرش‌هایی که با پلی پروپلین (pp) بافته می‌شوند

 

این نوع الیاف نیز مانند پلی استر از مواد پلیمیری گرفته می‌شود و به عنوان الیاف مصنوعی شناخته می‌شود. این الیاف، ارزان قیمت است و برای آن دسته از افراد که نمی‌توانند برای خرید فرش زیاد هزینه کنند گزینه مناسبی است. این الیاف رنگ پذیری بسیار بالایی دارد و از آن جهت که هزینه رنگ آمیزی آن کمتر از باقی الیاف‌ها است قیمت فرش‌های بافته شده با آن نیز پایین‌تر است.

پلی پروپلین نیز مانند پلی استر در برابر جذب رطوبت مقاوم است به همین دلیل استفاده از آن‌ها در مکان‌هایی که دارای رطوبت بالایی هستند مناسب است. این فرش‌ها زمانی که در برابر نور طبیعی و نور خورشید قرار بگیرند کمتر آسیب می‌بینند.

از این فرش‌ها می‌توان به عنوان کف پوش در مکان‌های باز استفاده کرد. این نوع از فرش‌ها اگر خیس شده و یا شسته شوند در مدت زمان کوتاهی خشک می‌شوند؛ اما فرش‌های pp معایبی نیز دارند. یکی از معایب این فرش‌ها عمر کوتاه آن‌ها است.

اگر از این نوع فرش‌ها در محل‌های پر رفت و آمد استفاده کرد نرمی و لطافتشان را فوراً از دست می‌دهند و آسیب می‌بینند. این دسته از فرش‌ها به آسانی و زمان اندکی آلودگی را جذب خود می‌کنند. اگر آلودگی‌هایی با پایه روغنی جذب آن‌ها شود به سختی پاک می‌شوند اما آلودگی‌های قابل حل در آب به آسانی از سطح این فرش‌ها پاک خواهد شد.

 

۳٫ فرش‌هایی که با الیاف آکریلیک بافته می‌شوند

 

فرش‌های ماشینی‌ای که با الیاف آکریلیک بافته شده‌اند شباهت زیادی به فرش‌های بافته شده با پشم دارند و قیمت آن‌ها نسبت به فرش‌های بافته شده از پشم مناسب‌تر است. شباهت آکریلیک و پشم به گونه‌ای است که گاهی فرش‌های بافته شده توسط این دو نوع الیاف را نمی‌توان تشخیص داد. مزایای این نوع از فرش‌ها این است که در برابر فشار بسیار مقاوم هستند و قدرت پوشانندگی بالایی دارند. از نظر معایب و نقطه ضعف‌های این نوع از فرش‌ها می‌توان به مواردی همچون پرز دهی آن اشاره کرد. قابل ذکر است که این دسته از فرش‌ها در برابر سرما و گرما مقاوم نیستند و این ویژگی آن‌ها در برابر فرش‌های پشمی متفاوت است.

 

تفاوت‌های الیاف پشم و آکریلیک

 

الیاف آکریلیک و پشم با وجود شباهت‌های زیادی که با هم دارند تفاوت‌های مثبت و منفی‌ای نیز نسبت به هم نیز دارند.
یکی از تفاوت‌های نخ آکریلیک و پشم در رنگ‌پذیری آن‌ها است، نخ آکریلیک نسبت به پشم رنگ‌پذیری بهتری دارد و از لحاظ زیبایی فرش بافته شده از آکریلیک زیباتر به نظر می‌رسد.

یکی دیگر از این تفاوت‌ها در مقاومت آن‌ها در برابر رطوبت است که باز هم فرش آکریلیک از مقاومت بالاتری نسبت به پشم برخوردار است.
نخ و فرش پشمی عایق خوب و مناسبی در برابر گرما و صدا هستند ولی آکریلیک این خاصیت را ندارد. نخ پشم قابل بازیافت است و به طبیعت آسیب نمی‌رساند اما آکریلیک این‌گونه نیست و تجزیه آن به زمان زیادی نیاز دارد.

نخ پشم امکان دارد در برخی از افراد ایجاد حساسیت کند توجه داشته باشید که این موضوع ربطی به تمیز و کثیف بودن پشم ندارد.